Omuz eklemi günlük yaşam içerisinde sıklıkla kullanılan karmaşık eklemlerden biridir. Özellikle sporcularda omuz eklemi deformasyonları yaşanabilmektedir. Omuz ekleminde en sık yaşanan problem ise omuz yırtığı olarak da tanımlanan omuz tendon yırtıklarıdır.
Omuz Tendon Yırtıkları Nedir?
Omuz tendonları kolun üst bölgesini sırttaki kürek kemikleri ile birbirine bağlayan bağ ve kas dokulardır. Çeşitli zorlamalar ve zedelenmeler (tendinit) ile bu dokularda yırtıklar oluşabilmektedir. Genellikle yıpranma sebebi ile 40 yaş üstü kişilerde görülen omuz tendon yırtıkları, voleybol, tenis ya da boyacı gibi omuz eklemini zorlayan fiziksel aktiviteler ile ilgilenenlerde de sıklıkla görülmektedir.
Omuz tendon yırtıkları kolda ağrı ve güç kaybı yaşanmaktadır.
Omuz Tendon Yırtıkları Neden Olur?
Omuz tendon yırtıklarının nedenleri aşağıdaki şekilde sıralanabilmektedir;
- İleri yaş: zaman içerisinde tendonlar daha kolay şekilde zayıflamaktadır.
- Omuz ve kolda travmatik olaylar yaşanması: düşme ve çarpma gibi
- Tekrarlayan hareketler: uzanmak, fırlatmak, ağır kaldırmak
- Kan akışının yetersiz olması
- İleri yaş sebebi ile akromion kemiği altındaki kemikte çıkıntı oluşması
Omuz Tendon Yırtıkları Belirtileri Nelerdir?
Özellikle gece omuz üzerine uzanılması ile açığa çıkan ağrı, günlük fiziksel aktiviteleri gerçekleştirirken ağrı ve hareket kısıtlılığı yaşanması, kolun omuzdan yukarı seviyede kaldırılması (perde çekerken, saç tararken, sırta uzanırken) sonucunda açığa çıkan ağrı; omuz tendon yırtıklarının başlıca belirtileri arasındadır.
Aynı zamanda;
- Omuz ekleminde sürtünme sesi
- Kolda güçsüzlük
- Şekil bozuklukları da yaşanabilmektedir.
- Kolu yana açamama, yukarı kaldıramama gibi hareket kısıtlılıkları
- Günlük aktiviteleri gerçekleştirmenin zorlaşması
Omuz Tendon Yırtıkları Teşhis Nasıl Konulur?
Genellikle omuz ağrısı ile doktora başvuran hastada ayrıntılı bir fizik muayene süreci yaşanmaktadır. Boyun bölgesindeki problemlerin omuz ve kol ağrısına neden olması sebebi ile boyun bölgesinde de gerekli kontroller sağlanmaktadır.
Fizik muayene süreci sonrasında röntgen ve MR gibi görüntüleme yöntemlerine başvurulmaktadır. Bu süreçte hastanın travmatik bir olay yaşayıp yaşamadığı, romatizmal bir hastalığın varlığı gibi durumlar da değerlendirilmektedir.
Tendon yırtıklarının değerlendirilmesindeki son aşama ise artroskopik değerlendirmelerdir.
Omuz Tendon Yırtıkları Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Omuz tendon yırtığı teşhisi sonrasında hastanın genel sağlık durumu ve yırtık derecesine bağlı olarak en uygun tedavi yöntemine karar verilmektedir. Bu noktada minimal yırtıkların varlığında konservatif tedavi yöntemlerine başvurulmaktadır.
Omuz yırtıklarının tedavisinde asıl amaç; ilgili omuz ekleminin korunması ve yırtığın büyümesinin engellenmesidir. Fizik tedavi ve istirahat sürecine rağmen yaşanılan şikayetler son bulmuyorsa cerrahi tedavi seçenekleri göz önünde bulundurulmalıdır.
Omuz yırtıklarının cerrahi tedavisine; yırtık oranının büyük olması, omuzda kronik güçsüzlük yaşanması ve yırtığın herhangi bir travma sonrasında açığa çıkması durumlarında karar verilmektedir.
Omuz tendon yırtıklarının onarımında günümüzde iki farklı yöntem uygulanmaktadır. Bu yöntemler açık ve artroskopik yöntemlerdir. Açık yöntemde kesi açılarak uygulanan tendon onarımı; artroskopik yöntemler ile çok daha kısa sürede ve konforlu bir şekilde gerçekleştirilebilmektedir.
Günümüzde omuz tendon onarımında daha çok artroskopik yöntem tercih edilmektedir. Hem tanı (eklem içerisinin ayrıntılı görüntülenmesi) hem de tedavi yöntemi olarak uygulanan artroskopi yönteminin iyileşme sürecinin kısalığı, risk faktörlerinin önüne geçilmesi ve güvenilir bir işlem olması gibi pek çok avantajı bulunmaktadır.
Tendon yırtıklarının onarılmasının yanı sıra bazı hastalarda tendon ile akromion dokuları arasındaki alanın genişletilmesine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu işlem tıp literatüründe Subakromial dekompresyon olarak tanımlanmaktadır. Bu uygulama; akromionun altında bulunan ve baskıya neden olan kemik çıkıntılarının temizlenmesi ya da çıkarılması disiplinine dayanmaktadır. Aynı zamanda akromioplasti olarak da tanımlanan söz konusu cerrahi işlem artroskopik ve açık yöntemler ile gerçekleştirilebilmektedir.