Eklem yapısı, kaygan ve hassas kıkırdak dokulardan oluşmaktadır. Kireçlenme, eklem kıkırdaklarının zaman içerisinde çeşitli sebeplerle yıpranarak fonksiyonlarını gerçekleştiremeyecek duruma gelmesi durumudur.
Zaman içerisinde, kalça kemiği eklemlerindeki kıkırdağın hasarlanması ve yapısının bozulmasıyla birlikte, kişide hareket kısıtlılığı ve ağrı meydana gelmektedir. Yapısı bozulan kalça ekleminin kayganlığını kaybetmesi, ağrı ve hareket kısıtlılığı meydana getirmesiyle kalça kireçlenmesi meydana gelmektedir.
100 bin kişinin 80’inde görülen kalça kireçlenmesi, en sık rastlanan kalça ağrısı sebebi olmakla beraber kadınlarda daha çok gözlemlenmektedir.
Kalça Kireçlenmesi Nedir?
Vücudumuzda bulunan bütün eklem yapılarında olduğu gibi, kalça ekleminin de top ve yuva kısımları kıkırdaktan oluşmaktadır. Kıkırdak yapı sayesinde eklemleri oluşturan kemikler, birbirine ağrısız ve minimal şekilde sürtünerek hareketi mümkün kılmaktadır. Hareketi kolaylaştıran ve mümkün kılan kalça eklem yapısında çeşitli sebeplerle yaşanan deformasyonlar, kalça kireçlenmesine sebep olmaktadır.
Kalça eklemini oluşturan kemiklerin, hareketi mümkün kılan kıkırdak yapısında aşınma meydana gelmesi ve altta bulunan kemiklerin deforme olması durumu kalça kireçlenmesi adını almaktadır. Asıl görevi eklemin yükünü emerek azaltmak ve kemik dokuya dengeli şekilde iletmek olan kıkırdak dokunun, lastiksi ve esnek yapısının deformasyona uğramasıyla birlikte kalça kireçlenmesi meydana gelmektedir.
Kalça kireçlenmesini temel olarak ikiye ayırabilmekteyiz. En sık karşılaşılan kalça kireçlenmesi birinci grubunda, doğumsal ya da sonradan oluşan yapısal bozukluklardan kaynaklı kalça kireçlenmeleri bulunmaktadır. Genetik sebeplerle doğuştan ortaya çıkan ya da kalça çıkığı, travma gibi zaman içinde kalça eklemlerinin kıkırdak yapısındaki hasara bağlı olarak oluşan kalça kireçlenmeleri, kalça ağrısının en sık gözlemlenen sebebidir. Kalça kireçlenmesinin ikinci grubunda ise, sebebi tam olarak belirlenemeyen ve idiyopatik olarak adlandırılan kalça kireçlenmeleri bulunmaktadır.
Kalça Kireçlenmesi Belirtileri Nelerdir?
Kalça eklemlerinin yapısındaki kıkırdak dokuda kayıp meydana gelmesiyle birlikte, başlangıç aşamasında kalça hareketlerinde ağrı, tutukluk ve topallama meydana gelmektedir. Genellikle hasta şikayetleri, kasık bölgesinden başlayarak dize vuran ağrılar oluşması şeklindedir.
Kalça kireçlenmesinin bulgularını genel olarak şu şekilde sıralayabilmekteyiz;
- Kalça ekleminde şişlik, ağrı ve hassasiyet oluşumu
- Kemikler arasında sürtünme hissi ve hatta sürtünme sesi
- Yağışlı havalarda artış gösteren kalça eklemi ağrıları
- Uzun süre oturduktan sonra ya da yataktan kalkarken hissedilen eklem sertliği hissi
- Kalça hareket açıklığında yaşanan azalma
- Gündelik hayatta giderek artan hareket kısıtlılığı
- -Ayakkabı, çorap giyme, merdiven çıkma gibi ihtiyaçları karşılayamama hali
Kalça Kireçlenmesi Teşhisi Nasıl Koyulur?
Kalça kireçlenmesi, detaylı ve titiz bir kalça muayenesi ile teşhis edilebilmektedir. Bu noktada ilgili uzman doktor tarafından değerlendirilmesi gereken unsurları şu şekilde sıralayabilmekteyiz;
- Eklem hareket açıklığı
- Kalça hareketiyle birlikte oluşan ağrı ve ağrının boyutu
- Kalça eklemi hassasiyeti
- Kalça ekleminden gelen bir ses bulunup bulunmadığı
- Hastanın yürüyüşü
- Kalça çevresinde bulunan kasların ve bağların durumu
Kalça kireçlenmesinin ayırıcı tanısının gerçekleştirilmesi için ise, genellikle röntgen filmi çekilmekte, bazı durumlarda manyetik rezonans ve bilgisayarlı tomografi incelemeleri gerçekleştirilmektedir.
Kalça Kireçlenmesinde Tedavi Seçenekleri Nelerdir?
Kalça kireçlenmesinin ilk evreleri, yani kıkırdak dokuda hasar oluşumunun henüz ciddi boyutlara ulaşmadığı başlangıç dönemi; kıkırdağı koruyucu ve iyileşmesini destekleyici ilaçlar, ağrı kesiciler, egzersizler, fizik tedavi yöntemleri gibi müdahaleler ile kontrol altına alınabilmektedir. Hastanın günlük yaşamında olumsuz etkilerin arttığı ve hareket alanının ileri derece kısıtlandığı durumlarda ise, total kalça protezi tedavisi uygulanabilmektedir.
Kalça Kireçlenmesinde İlaç Kullanımı
Kalça kireçlenmesi tedavisinde, özellikle başlangıç evresinde, anti-romatizmal ve anti-enflamatuar ilaçlar yoluyla tedavi uygulanabilmektedir.
Kalça kireçlenmesine bağlı oluşan ağrıların hastanın yaşamını ve günlük aktivitelerini engellediği noktada, ağrı kesici ilaçlar kullanılabilmektedir. Ancak, ağrı kesici ilaçların mide üzerinde yan etkiler oluşturduğu ve hipertansiyon gibi hastalıklarla etkileşime girebileceği unutulmamalı, doktor kontrolünde kullanılmalıdır.
Kalça Kireçlenmesi Egzersizleri
Kalça kireçlenmesi durumlarında, eklem yapısının güçlenmesi amacıyla; su aerobiği, salon bisikleti, yüzme gibi egzersizler gerçekleştirilerek hem kas kuvveti korunabilmekte hem de eklem hareket açıklığı korunabilmektedir.
Kalça Kireçlenmesinde Fizik Tedavi
Kalça kireçlenmesinde fizik tedavi, başlangıç evrelerinde, özellikle de diz kapağı altı kireçlenmelerinde etkili olabilmekte ve kalça kas yapısını güçlendirebilmektedir.
Total Kalça Protezi
Kalça kireçlenmesinde, öncelikli olarak uygulanan tedavi yöntemlerinde iyileşme sağlanamaması durumunda, hastanın yaşamına daha sağlıklı şekilde devam edebilmesi ve hareket alanının daha fazla kısıtlanmaması adına, total kalça protezi tedavisi uygulanmaktadır.
Total kalça protezi ameliyatı ile, tamamen yıpranmış haldeki kıkırdak eklem yüzeyleri değiştirilmekte, yeni ve yapay bir eklem yüzeyi oluşturulabilmektedir.